Haberler

İşsizlik Maaşına Başvurusu Süresi ve Hak Kaybı

İşsizlik maaşı almak için son 120 gün kesintisiz prim ödeme şartı kaldırıldı. Ancak başvuru sürecine dikkat: İşten çıkarıldıktan sonra 30 günlük sınır aşılırsa, işsizlik maaşı alınacak süre üzerinden bu günler düşülüyor.

İşsizlik sigortası 5510 sayılı Kanun’un 4/A’lısı olarak ifade edilen işçiler için uygulanır. Yani iş sözleşmesiyle bir veya birden çok işverene bağlı çalışanlar, işsiz kaldıklarında işsizlik maaşından yararlanabilir.

İŞSİZLİK MAAŞINDA 120 GÜN ŞARTI KALKTI

Bu kişilerle birlikte film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları da işsizlik sigortasından yararlanabilir. Diğer yandan kısmi süreli çalışan kişiler ve taksi, dolmuş şoförleriyle turizm rehberleri de işsizlik sigortası primi ödemeleri halinde işsizlik sigortasından maaş alabilir. İşsizlik sigortasından yararlanabilmek için son 3 yılda en az 20 ay prim ödemiş olmak gerekiyor. Yapılan düzenlemeyle işsizlik sigortasından yararlanmak için gerekli son 120 gün kesintisiz prim ödeme şartı kaldırıldı. Bu sayede devamsızlık nedeniyle prim ödemesinde kesinti olan kişiler de iş sözleşmesinin devam etmesi şartıyla işsizlik maaşı alabiliyor. Son 3 yılın tamamında prim ödeyen işçiler 10 ay, 30 ay prim ödeyen işçiler 8 ay, 20 ay prim ödeyenler ise 6 ay işsizlik maaşı hakkı kazanıyor.

ELİNİZİ ÇABUK TUTUN

İşsizlik sigortasına başvuruların iş sözleşmesi feshinden yani işten çıkarmadan itibaren 30 gün içinde yapılması şart. 30 günlük süre geçirilirse, işsizlik maaşı alınacak süre üzerinden geç kalınan günler düşülüyor. Örneğin işsiz kalan kişi son üç yıl içinde 600 gün sigortalı olarak çalışmış ve prim ödemişse 180 günlük işsizlik maaşı alabiliyor. Ancak aynı kişi iş sözleşmesinin feshinden 60 gün sonra başvuru yapmışsa 180 gün yerine 150 gün işsizlik maaşı alıyor. Bu nedenle işsiz kalan kişilerin başvuruda ellerini çabuk tutmaları şart.

İKALE İMZALAYAN ALAMAZ

İşsizlik sigortasından yararlanmak için işten kendi isteğiyle ayrılmamış olmak şartı var. Yani istifa eden bir işçi gerekli prim ödeme şartlarını sağlasa bile işsizlik sigortasından maaş alamaz. Son dönemde karşılıklı anlaşmayla iş sözleşmelerinin feshedildiğini görüyoruz. İkale sözleşmesi imzalanarak bitirilen iş ilişkilerinde de işsizlik sigortasından yararlanma imkânı bulunmuyor. Prim ödeme şartlarını sağlayan ve kapsam dahilinde olan kişilerin işten çıkış biçimleri işsizlik sigortasından maaş almayı belirleyen en önemli unsurdur. Yani bir kişinin işsizlik maaşı alıp alamayacağı fesih koduna göre belirlenir. Genel olarak kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmış kişiler işsizlik maaşı alabilir.

SAĞLIKTAN YARARLANMA HAKKI DA VAR

İşsizlik sigortasından sağlanan tek yardım işsizlik maaşı değil. İşçiye bunun yanında, yeni iş bulma konusunda destek sağlanıyor, eğitimler veriliyor ve belki de en önemlisi işsizin genel sağlık sigortası primleri ödeniyor. Bu şekilde işsiz kalan kişinin sağlık hizmetlerinden prim ödemeksizin yararlanması söz konusu oluyor. Ayrıca işsiz kalan kişi adına ödenen genel sağlık sigortası primleri, bu kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin de sağlıktan yararlanmasını sağlıyor.

BU YIL EN YÜKSEK 2.336 LİRA

Günlük işsizlik maaşı, sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 40’ıdır. Bu yıl asgari ücretle çalışan bir kişi aylık 1.168 TL işsizlik maaşı alabilir. Sigortalının son 4 ayki günlük ortalama kazancı bulunur ve bu rakamın yüzde 40’ı kadar işsizlik maaşı bağlanır. İşsizlik maaşı, asgari ücretin brüt tutarının yüzde 80’ini geçemez. Bu yıl en yüksek işsizlik maaşı 2.336 TL’dir.

İŞKUR YENİ YILA HIZLI BAŞLADI

Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), geçen ay yüzde 4.8 artışla 87 bin 383 kişinin iş bulmasına aracılık etti. Mesleki dağılımda, ilk sıralarda satış danışmanı, garson, güvenlik görevlisi ve kasiyer yer aldı. Geçen ay 55 bin 571 erkek, 31 bin 812 kadın işe yerleştirildi. İşe yerleştirilenlerin 18 bin 785’i yükseköğrenim mezunlarından oluştu. İşgücüne nitelik ve tecrübe kazandırmak için iş başı eğitim programları da düzenleyen kurum, geçen ay 28 bin 506 kişiye ‘mesleki nitelik’ kazandırdı. İŞKUR’un 2019’da işe yerleştirilmesine aracılık ettiği kişi sayısı, yüzde 19.5 artışla 1 milyon 490 bin 276’ydı.

İŞSİZLİK YÜZDE 13.3

TÜİK, Kasım 2019’a ilişkin işgücü istatistiklerini açıkladı. İşsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 327 bin kişi artarak 4 milyon 308 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise bu dönemde 1 puanlık artışla yüzde 13.3 seviyesinde gerçekleşti.

Okan Güray Bülbül

Muhammed Karabağ

1989 yılında Dicle Üniversitesi İşletme ve 1995 yılında da Anadolu Üniversitesi İktisat bölümlerinden mezun oldu. 1999 yılından beri Avcılar'da kendi ofisinde Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olarak çalışan Karabağ, kurucusu ve ortağı olduğu Avcılar'daki Bağımsız Denetim A.Ş.'de Yönetim Kurulu Başkanı olarak çalışmalarını devam ettirmektedir.