Haberler

Toplu Ödeme Yaparak Emekli Olabilir Miyim ?

Kanunlar gereği, geçmiş dönemler adına toplu ödeme imkanı bulunmuyor.. Ancak bazı istisnalar ile geriye dönük borçlanma yaparak emekli olabilirsiniz.

Babamın toplamda 1300 gün primi var. Kendisi 60 yaşında. Babamı emekli yapmak için geriye dönük ödeme yapmak mümkün mü? Bu konuda bana bir yol gösterir misiniz ?

Babanızın emekli olabilmesi için eğer 9 Eylül 1999 öncesinde ilk kez sigortalı olduysa en az 3600 güne ihtiyacı var. Bu tarihten sonra sigortalı olduysa bu kez en az 4500 gün ve 25 yıl gerekiyor. Bunları tamamlamadan emekli olması mümkün görünmüyor. Geriye doğru toplu ödeme gibi bir uygulama da bulunmuyor maalesef. Ancak toplu ödeme ile gün alma konusunda bazı istisnalar bulunuyor. Bunlar erkekler için askerlik, kadınlar için doğum borçlanması. Ayrıca yurtdışında yaşayan ve çalışanlar için yurtdışı borçlanması da var. Bunun yanında Bağ-Kurluların silinen günlerini ihya etme şansları da bulunuyor. Sizin için de böyle bir yol olabilir. Babanızın askerlik günlerini toplu olarak ödeyerek satın alabilir ve 3600 günü tamamlamak için kullanabilirsiniz.

EMEKLİ DE TAZMİNAT ALIR

Emekli olduktan sonra başka bir firmada 7 yıldır çalışıyorum. Kendi isteğim ile çıkarsam tazminat alabilir miyim? Alırsam ne kadar alırım? 

Emeklilerin çalışması noktasında yasalarımızda bir engel yok. Ancak emekliler ile diğer çalışanlar arasında tazminat gibi konularda fark olmuyor. Emekli de olsa kendi istek ve kusuru dışında çıkartılmadıkça tazminat alamıyor. Bu yüzden istifa ederseniz 7 yıllık tazminatınızı yakarsınız. Ancak emekli olurken kendi isteğinizle de ayrılırsanız tazminat alabiliyorsunuz. Tazminat hesabı son brüt ücret üzerinden yapılıyor. Çalıştığınız her yıl başına bir brüt ücret ödeniyor.

İŞÇİYE SORMAK GEREKİR

Çalışma koşullarımda değişiklik yapılmak isteniyor. İşverenin buna hakkı var mıdır? Bu durumda benim ne gibi haklarım var?

İşveren çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. İşyeri uygulamaları ile oluşan iş şartı, işverence işçi aleyhine değiştirilemez. İş Kanununun 22. Maddesi uyarınca, yazılı şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 4857 sayılı İş Kanunun 17. ve 21. Madde hükümlerine göre dava açabilir.

SON 7 YIL ÇOK ÖNEMLİ

Farklı sigorta kurumlarında çalışan birisinin emeklilik hesabı hangisinden yapılacak. Son 7 yıl hesabından bahsediliyor. Son 7 yıl mı belirliyor? 

2008 ile birlikte tüm kurumlar sosyal güvenlik kurumu (SGK) çatısı altında toplandı. Ancak bu tarihten önce sigortalı olanlar için emeklilik hesaplamalarında bazı yöntemler uygulanmaya devam ediyor. 01.10.2008 öncesinde sigortalı olanların farklı kurumlarda prim ödemeleri varsa bunların hangi kurumdan emekli olacaklarını son 7 yıl yani 2520 günlük çalışmaları belirliyor. Bu çalışmalarda en çok hangi kurumda prim ödenmiş ise (1261 gün) o kurumun şartlarına göre emeklilik hesaplaması yapılıyor.

EN AZ 3600 GÜN GEREKİR

Kardeşim 50 yaşında, dul kocasından ve babamdan maaş alıyor. Ortalama sekiz yıl prim ödedi. Bunun üzerini nasıl tamamlayıp emekli edebiliriz? 

8 yıllık prim Bağ-Kur ise en az 5400 gün, SSK ise en az 3600 gün ile emekli olabilir. Tabi 9 Eylül 1999 öncesinden sigortalı ise. Sonrasında ise bu kez 4500 gün ve 25 yıl gerekir. Bütün bunlar kısmi emeklilik için. Tabi yaş şartı da 58. Üzerini tamamlamak diye bir şey yok. Ya çalışacak ya da aydan aya isteğe bağlı ödeyecek. Eğer isteğe bağlı öderse Bağ- Kurdan emekli olur.

ÖLÜM MAAŞI ALINIR

Abim 23.11.2019 tarihinde Hollanda'da vefat etti. 31.03.1960 doğumluydu 1.5.1976 tarihinde Türkiye'de SGK başlangıcı ve 2785 gün primi var. 1985'te Hollanda'ya gitti, orada çalışıyordu. Vefattan dolayı Türkiye'den yengeme emekli maaşı bağlanabilir mi? 

2008 öncesinde ölüm aylığı bağlanması için 900 gün gerekiyordu ancak bu tarihten sonraki vefatlarda 1.800 gün gerekiyor ki abinizin bu süresi var. Olmasaydı da yurt dışı borçlanmayla tamamlama imkanı da bulunuyor. Yengeniz başvurarak ölüm maaşı bağlatabilir.

Faruk Erdem

Muhammed Karabağ

1989 yılında Dicle Üniversitesi İşletme ve 1995 yılında da Anadolu Üniversitesi İktisat bölümlerinden mezun oldu. 1999 yılından beri Avcılar'da kendi ofisinde Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olarak çalışan Karabağ, kurucusu ve ortağı olduğu Avcılar'daki Bağımsız Denetim A.Ş.'de Yönetim Kurulu Başkanı olarak çalışmalarını devam ettirmektedir.