Haberler

31 Aralıkta Çalışanlar Zamlı Ücret Alır Mı ?

Ulusal bayramlarda ve genel tatillerde işçilerin çalıştırılması konusunda bazı hakları var. Bu hafta Çarşamba günü, yani 1 Ocak, Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun uyarınca genel tatil günü olarak kabul edilmiş bulunuyor.

Dolayısıyla 1 Ocak’ta işçilerin çalıştırılması bazı kurallara bağlı. Bununla birlikte yılbaşından bir gün öncesi, yani 31 Aralık için de yarım gün genel tatil olup olmadığı konusunda kafalar karışabiliyor.

Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun uyarınca sadece 1 Ocak tarihi genel tatil günü olarak kabul edilmiş. Dolayısıyla 31 Aralık için böyle bir durum söz konusu değil. Bu sebeple de 31 Aralık’ta çalışma halinde normal çalışma koşullarının uygulanması gerekiyor ve zamlı ücret ödenmesi söz konusu olmuyor. Ancak 31 Aralık’ı 1 Ocak’a bağlayan gece saat 00:00’dan itibaren yapılan çalışmalar için aşağıda açıklayacağımız özel durumlar söz konusu olur.

​Öncelikle işverenler işçilerine 1 Ocak^ta çalışmayı zorunlu tutamıyor. Eğer çalıştırmak isterlerse de işçinin onayını almak zorundalar. Yani işçi bu günlerde çalışmayı reddedebilir. İşçinin bu beyanı üzerine işverenin işçiyi işten çıkarması da söz konusu olamaz.
Ancak;

İşçi ile işveren arasında yapılmış olan iş sözleşmesinde genel tatil günlerinde çalışmaları gerektiği belirtilmişse veya
Toplu iş sözleşmesinde genel tatil günlerinde çalışılacağı belirtilmişse işçilerin çalıştırılması mümkün.

Çalışanın Ücreti Zamlı Olur

1 Ocak’ta işyerinin açık olması ve işçi çalıştırılması halinde işverenler çalışan işçilerine normal ücretlerinin yanı sıra ekstra bir ödeme yapmak zorunda. Yapılacak ekstra ödemenin tutarı ise normal ücretin bir katı olmalı. Yani 1 Ocak’ta ödenen ücretler %100 zamlı olacak. Örneğin; günlük ücreti 100 TL olan bir işçi 1 Ocak’ta çalışması halinde günlük 200 TL ücret alır.
İşçi 1 Ocak’ta çalışmaması halinde ise işveren tarafından işçiye o günün ücreti tam olarak ödenmek zorunda.  Yani 1 Ocak’ta çalışmayan işçinin ücretinden kesintiye gidilmesi mümkün değil.

Ücret Yerine İzin Mümkün mü

Bazen işverenler genel tatil günlerinde çalıştırdıkları işçilere zamlı ücret ödememek için müteakip günlerde izin kullandırma yoluna başvurabiliyorlar. Ancak bu günlerde çalışan işçiye müteakip günlerde izin kullandırılarak ilave ücret ödenmemesi de mümkün değil. Genel tatil günlerinde yapılan çalışma fazla çalışma olmayıp bu çalışmaların denkleştirilmesi veya serbest zaman kullandırılması söz konusu değil.

Nitekim Yargıtay da bir kararında; 4857 sayılı İş Kanunu’ndaki serbest zamanın fazla mesai çalışması için öngörüldüğünü, işçi tatil günleri çalışmış ise bunun karşılığı ücretinin ödenmesinin gerektiğini, bu çalışma sonrası karşılığında izin kullandırılmasının işçinin tatil ücretine hak kazanamayacağını göstermeyeceğini, zira tatil çalışmaları karşılığı serbest zaman veya izin verilmesinin yasaya uygun olmadığını belirtmiştir.( Yargıtay 9. HD., E. 2015/26859, K. 2018/84) 

Çocukların Çalıştırılması Yasak

Genel tatil günlerinin en önemli özelliklerinden birisi de çocuklarla ilgili. Nitekim bu günlerde çocuk ve genç işçilerin çalıştırılması ile ilgili özel düzenlemeler var.
Çocuk işçiler (14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış işçiler) ve genç işçilerin (15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış işçilerin) ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılmaları yasak. Bu günlerde çalıştırılmayan çocuk ve genç işçilere de normal ücretleri tam olarak ödenmesi zorunlu.
Herkese İyi Seneler…

Dr. Mehmet BULUT

Muhammed Karabağ

1989 yılında Dicle Üniversitesi İşletme ve 1995 yılında da Anadolu Üniversitesi İktisat bölümlerinden mezun oldu. 1999 yılından beri Avcılar'da kendi ofisinde Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olarak çalışan Karabağ, kurucusu ve ortağı olduğu Avcılar'daki Bağımsız Denetim A.Ş.'de Yönetim Kurulu Başkanı olarak çalışmalarını devam ettirmektedir.