Haberler

Turizm Payı Beyannamesinde Mükellefiyet, Oran ve Beyan

Turizm Payı Beyannamesi vermesi gerekenler, Beyan Oranları, Beyanname Dönemleri ve Turizm Payı Beyannamesi Beyan Süreleri ve yasal yükümlülükleri hakkında İstanbul Mali Müşavirler Odası bilgilendirme yaptı.

A) Turizm Payı Beyannamesi Vermekle Yükümlü Olanlar ve Beyan Oranları

Turizm payı, 15/7/2019 tarihli R.G’de yayımlan 7183 sayılı Kanunun 6. maddesi gereğince aşağıda belirtilen ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden alınan payı ifade etmektedir.

Söz konusu Kanunun 6 ncı maddesi uyarınca Turizm payı; aşağıda sayılan ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda, 1 Ekim 2019 tarihinden itibaren, elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden;

a) Bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden binde yedi buçuk,
b) Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden binde yedi buçuk,
c) Deniz turizmi tesisleri ile Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçlarından binde yedi buçuk,
ç) Seyahat acentalarından (münferit uçak bileti satışları hariç) on binde yedi buçuk,
d) Havayolu işletmelerinden (Sadece ticari yolcu taşımacılığından elde edilen net satış hasılatı Turizm payına tabi olup, yük taşımacılığından elde edilenler üzerinden turizm payı olmayacaktır) on binde yedi buçuk,
e) Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilenler hariç olmak üzere havalimanı ve terminal işletmelerinden binde iki,

oranında alınacaktır.
Kış, termal, sağlık, kırsal ve nitelikli spor turizmi gibi Bakanlık tarafından teşvik edilmesi uygun görülen turizm türlerinde faaliyet gösteren tesisler için bu oranlar yüzde elli indirimli olarak uygulanacaktır.
Aynı bünyede yukarıda sayılan faaliyetlerden birden fazlası varsa, her bir faaliyet için yukarıda öngörülen oranlar ayrı ayrı uygulanacak ve bulunacak turizm payı topluca, birlikte beyan edilecektir.

KAVRAMLAR

Bileşik Tesisler
Bakanlık tarafından düzen-lenen kısmi turizm işletmesi veya turizm işletmesi belgesiyle faaliyette bulunan turizm kentleri, turizm kompleksleri ve tatil merkezler
Konaklama Tesisleri:
Bakanlık tarafından düzenlenen kısmi turizm işletmesi veya turizm işletmesi belgesiyle ya da ilgili kurum veya ku-ruluş tarafından düzenlenen işyeri açma ve ça-lışma ruhsatıyla faaliyet gösteren oteller, tatil köyleri, butik oteller, konaklama içeren özel te-sisler, moteller, hosteller, pansiyonlar, apart oteller ve konaklama içeren kırsal turizm tesisleri (dağ evi, köy evi, çiftlik evi, yayla evi ve oberj)
Yeme-içme ve Eğlence Tesisleri:
Bakanlıktan kısmi turizm işletmesi belgesi ve turizm işletmesi belgesi alan müstakil 1. ve 2. sınıf lokantalar, lüks lokanta, özel yeme-içme tesisleri, gastronomi tesisleri, müstakil eğlence yerleri, bar, kafeterya, eğlence merkezleri ve günübirlik tesis işletmeleri.
Deniz Turizmi Tesisleri:
Deniz turizmi araç-larına güvenli bağlama, karaya çekme, bakım, onarım hizmetleri, yolculara yeme, içme, din-lenme gibi hizmetleri sunan kruvaziyer gemi limanı, yat limanı, çekek yeri, rıhtım ve iskele gibi turizm tesisleri.
Deniz Turizmi Araçları:
Bakanlıktan turizm işletmesi belgesi alan gerçek ve tüzel kişilere ait ticari yatlar, kruvaziyer gemiler, günübirlik gezi tekneleri, dalabilir deniz turizmi araçları, yüzer deniz turizmi araçları, özel deniz turizmi araçları, turizm amaçlı su altı ve su üstü faaliyet araçları ile diğer deniz turizmi araçları.
Seyahat Acentaları:
1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu kapsamında Bakanlıktan seyahat acentası belgesi alan işletmeleri.
Havayolu İşletmeleri:
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden alınan işletme ruhsatı ile taşı-macılık faaliyetlerinde bulunan havayolu işlet-melerinden- balon, hava taksi gibi işletmeler dahil.
Havalimanı:
Havaalanı işletiminden sorumlu olan ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Sivil Ha-vacılık Genel Müdürlüğü tarafından ruhsatlan-dırılan kuruluşlar.
Terminal işletmeleri:
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilerek sonradan gerçek veya tüzel kişilere kiraya verilmek suretiyle işlettirilen ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından ruhsatlandırılan terminal işletmeleri.
Net Satışlar:
Turizm payı ödeme yükümlülüğü bulunanların bu payın hesabında dikkate alınacak işletmelerindeki esas faaliyetleri çer-çevesinde Satılan mal ya da hizmetler karşılı-ğında aldıkları veya tahakkuk ettirdikleri top-lam değerler ile bunlarla ilgili sübvansiyonlar, Satış tarihindeki vade farkları, İhracatla ilgili dönem içinde ortaya çıkan kur farkları gibi hasılat kalemlerine ait değerler toplamından, satış iskontoları ve iadeleri ile bu satışlar ile ilgili diğer indirimlerin (ihracatla ilgili dönem içinde ortaya çıkan olumsuz kur farkları gibi) düşülmesi sonucu bulunan tutar.
Kira Geliri:
Turizm payı beyan ve ödeme mü-kellefiyeti kapsamında kalan işletmelerin işlet-mecisi tarafından üçüncü kişilere kiraya verilen alt ünitelerden elde edilen kira gelirini ifade etmektedir.

B) Turizm Payının Yürürlük Tarihi

Uygulamanın yürürlük tarihi 01/10/2019 olup, bu tarihten itibaren elde edilen gelirlere uygulanacaktır.

C) Turizm Payının Hesaplanmasında Özellikli Durumlar

1) Otele ait tüm ünitelerden elde edilen gelirler turizm payının hesaplanması

Otelin bulunduğu yapıda tesis içinden müşterileri için doğrudan ulaşım imkânı sunan fiziki bağlantısı bulunmayan ve otel dışına hizmet veren banka, ATM, kuaför, kuyumcu, lokanta gibi ticari üniteler için turizm payı hesaplanmayacaktır.

Ancak tesis içinden müşterileri için doğrudan ulaşım imkânı sunan fiziki bağlantısı bulunan veya bütünlük içerisinde olan yan üniteler için turizm payı hesaplanacaktır.

2) Kapsama giren işletmelerin faaliyetleri dışında elde ettikleri kira gelirlerinin durumu

7183 sayılı kanun ve bu kanuna bağlı olarak yayınlanan I sıra no.lu Turizm Payı Beyannamesi Genel Tebliğine göre kira gelirlerinin beyan edilmesi ile ilgili uygulama;

I. Turizm payı, kapsama giren ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden alınacaktır.

II. Kira geliri, 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi kapsamında kalan işletmelerin işletmecisi tarafından üçüncü kişilere kiraya verilen alt ünitelerden elde edilen kira gelirini ifade etmektedir.

Tebliğde konuya ilişkin olarak verilen örnekte, yatın bizzat donatanı tarafından sezon içerisinde belirli sürelerde üçüncü kişilere kullandırılmak suretiyle işletilmesinden elde edilen net satış tutarı Turizm Payı Beyannamesine dahil
edilmekteyken; yatın bizzat donatanı tarafından işletilmeksizin doğrudan kiraya verilmesinden elde edilen gelirler turizm payının hesabında dikkate alınmamıştır.

3) Turizm Beyanına Tabi Satışlardan iade durumun (aynı dönem veya farklı dönemler)

Turizm payının hesabında satıştan iade edilen tutar, iade edildiği dönem hasılat payından düşülecektir.

D) Turizm Payının Beyanı ve Ödemesi

1) Turizm Payı Beyannamesinin Mükellefiyet Tesisi:

2/11/2019 tarihi itibarıyla Turizm Payı Beyannamesi vermekle yükümlü olanların turizm payı mükellefiyetinin tesis işlemlerinin yapılması için bu Tebliğin yayımlandığı 2 Kasım 2019 tarihten itibaren 15 gün içinde (Son tarih 17 Kasım 2019) Gelir
İdaresi Başkanlığı’nın İnteraktif Vergi Dairesi (https://ivd.gib.gov.tr/) sistemi üzerinden elektronik ortamda başvuru yapmaları ya da dilekçe ile yetkili vergi dairesine müracaat etmeleri veya dilekçelerini kayıtlı posta (Taahhütlü, Acele Posta Servisi (APS) vb.) ile göndermeleri gerekmektedir.

2) Turizm Payı Beyannamesi Dönemleri ve Beyan Süresi:

a) Kurumlar Vergisi Mükellefleri için aylık dönemler hâlinde;

b) Diğer Mükellefler için üç aylık dönemler hâlinde; (Ocak-Şubat-Mart, Nisan-Mayıs-Haziran, Temmuz-Ağustos-Eylül, Ekim-Kasım-Aralık)

Turizm Payı Beyannamesini beyan edilecektir.
Turizm Payı Beyannamesinin elektronik ortamda beyan edilmesi zorunludur.
Turizm payının beyan süresi, beyan dönemini takip eden ayın son günüdür.

3) Turizm Payı Beyannamesi İlk Beyan Dönemi

Kurumlar vergisi mükelleflerinin Ekim/2019 dönemine ilişkin olarak verecekleri ilk beyannamelerini beyan dönemini takip eden ayın son günü olan 30/11/2019 tarihinin resmi tatil gününe denk gelmesi nedeniyle 2/12/2019 günü (resmi tatili takip eden ilk işgünü) saat 23.59’a kadar,

Kurumlar vergisi mükellefleri dışındaki diğer mükelleflerin, Ekim-Kasım-Aralık/ 2019 dönemine ilişkin olarak verecekleri ilk beyannamelerini 31/1/2020 günü saat 23.59’a kadar, elektronik ortamda beyan etmeleri ve aynı süre içerisinde ödemeleri gerekmektedir.

4) Turizm Payı Beyannamesinin Verileceği Vergi Dairesi:

a) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar için gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu,
b) Gelir veya kurumlar vergisinden mükellefiyeti bulunmayan gerçek kişiler için yerleşim yeri adresinin bulunduğu, gerçek kişiler dışında kalanlar için ise kanuni merkezi/işyerinin bulunduğu, yer vergi dairesidir.

5) Beyan Dönemi İçerisinde Net Satışı ve Kira Geliri Bulunmaması Halinde Turizm Payı Beyannamesinin Verme Yükümlülüğü:

Turizm Payı Beyannamesini vermekle yükümlü olanlar, beyan dönemi içerisinde net satışı ve kira geliri bulunmasa dahi Turizm Payı Beyannamesini vermekle yükümlüdürler.

Bu durumda beyannamenin, “Beyan edilecek turizm payı bulunmamaktadır” seçeneği işaretlenerek gönderilmesi gerekmektedir.

E) Ödenen Turizm Payının Gider Yazılması:

Ödenen turizm payı, kurumlar vergisi ve gelir vergisi mükellefleri tarafından matraha esas kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınacaktır.

F) Turizm Payı Beyannamesine İlişkin Düzeltme Beyannamesi

Süresi içinde veya süresinden sonra verilen beyannamenin hatalı ve/veya eksik olduğu hallerde, süresinde veya süresi geçtikten sonra bu hata ve/veya eksiklikleri düzeltici mahiyette elektronik ortamda yeni bir beyanname verilmesi mümkündür.

• Daha önce verilmiş bulunan Turizm Payı Beyannamesi veya beyannamelerindeki hata ve/veya eksikliklere ilişkin verilecek düzeltme beyannamelerinin, söz konusu beyan dönemlerine münhasır olarak verilen beyannamelerde yer alan bilgileri de kapsaması gerekmektedir.
• Verilen düzeltme beyannamesinin turizm payı tutarını azaltıcı nitelikte olması hâlinde düzeltme beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi safhasında "Düzeltme Beyannamesi Gerekçesi" başlığı altında durumu açıklayan yazılı izahat yapılması gerekmektedir. Turizm payı tutarını azaltıcı mahiyetteki düzeltme beyannamelerine ilişkin yapılacak düzeltme işlemleri genel esaslara göre vergi dairesi tarafından yerine getirilecektir.

G) Diğer Hususlar:

Vergi dairesi tarafından turizm payının beyan, tarh, tahakkuk ve tahsili ile red ve iadesinde; Vergi Usul Kanunu ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanacaktır.
Turizm payının uygulanması sırasında ortaya çıkabilecek hukuki ihtilafların çözümünde vergi mahkemeleri yetkili olacaktır.

Turizm Payı Beyannamesini vermekle yükümlü olanların bu yükümlülüklerinin sona erdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde bağlı bulundukları vergi dairesine yükümlülüğün sona erdiğini bildirmeleri gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan turizm payına ilişkin düzenlemede, turizm payının üzerinden hesaplanacağı tutar; anılan faaliyetlerden elde edilecek net satış hasılatı ve kira gelirlerinin toplamı olarak öngörüldüğü, başka bir deyişle; ciro üzerinden hesaplanacağı için, turizm payını ödeyecek kişi ya da kurumların kar ya da zarar etmiş olmalarının önemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla, zarar olsa dahi turizm payı ödenmek zorunda kalınacaktır.

Muhammed Karabağ

1989 yılında Dicle Üniversitesi İşletme ve 1995 yılında da Anadolu Üniversitesi İktisat bölümlerinden mezun oldu. 1999 yılından beri Avcılar'da kendi ofisinde Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olarak çalışan Karabağ, kurucusu ve ortağı olduğu Avcılar'daki Bağımsız Denetim A.Ş.'de Yönetim Kurulu Başkanı olarak çalışmalarını devam ettirmektedir.