Haberler

Milyonlarca İşsize Kolay Şartlarla İşsizlik Maaşı

Kendi istekleri dışında işten çıkarılan işçiler, iş sözleşmesinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak ve son üç yıl içerisinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olmak kaydıyla, 30 gün içinde İŞKUR birimlerine şahsen veya elektronik ortamda başvurmaları şartlarıyla işsizlik sigortası ödenek ve hizmetlerinden yararlanabilmektedir.

Bu şartların tamamını yerine getiremeyen milyonlarca işsiz, ödenek almaktan mahrum kalmaktadır.
Mart 2002 tarihinden 31.10.2019 tarihine kadar işsizlik ödeneğine 12.484.006 kişi başvurmuş ancak sadece 7.534.401 kişi ödenek almaya hak kazanmıştır. Bu durumda belirtilen tarihler arasında işsizlik ödeneğine başvurmalarına rağmen yaklaşık 5 milyon kişi ödenek alamamıştır. İşte bu noktada işsizlik ödeneği şartlarının kolaylaştırılması ve kadın ile engellilere pozitif ayrımcılık tanıyan milyonlarca işsize kolay şartlarla yüksek ödenek öngören Kanun teklifi geçtiğimiz günlerde  TBMM komisyonuna gönderildi. 

Kadın ve engellilere yüksek işsizlik maaşı
 
Hâlihazırda işsizlik sigortası ödeneği, Sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40 olup  aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir.

TBMM komisyonunda bulunan kanun teklifinde; Ülkemizde, sigortalıların çoğunun asgari ücret almakta olduğu, ortalama aylık kazancın, asgari ücrete yakın olması göz önüne alındığında, %40 oranın çok düşük kaldığı bu nedenle, %40  olan taban ödenek miktarının genel olarak %60’a çıkarılması, kadın ve engelli çalışanların ücretlerinin genelde daha düşük ve işsizlik risklerinin daha fazla olması sebebiyle pozitif ayrımcılık kapsamında bu grupların ödenek miktarının ise %70’e çıkarılması öngörülmektedir.
 
İşsizlik Maaşından yararlanma şartlarından son 120 gün şartının çıkarılması
 
Söz konusu teklifte; İşsizlik sigortası ödeneğinden yararlanabilmek için sigortalılığın sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış ve son üç yıl içinde en az 600 gün prim ödemiş olması  şartlarının bir arada gerçekleştirilmesinin, ülkemiz şartları içinde çok zor olduğu belirtilerek Kanun metninden son 120 gün prim ödeme şartı çıkarılması, ödenek sürelerinin de en fazla 12 ay olacak şekilde yeniden düzenlenmesi, yine pozitif ayrımcılığa uygun olarak kadın ve engelli sigortalılar için 60 günlük ek ödenek süresi verilmesi öngörülmektedir.
 
Esnaf ödeneği ve yarım çalışmada öngörülen kolaylıklar
 
Hâlen TBMM komisyonunda bulunan söz konusu kanun teklifinde ayrıca Esnaf Ahilik Ödeneği de, aynı nedenlerle, İşsizlik Sigortası Ödeneğinde yapılan değişikliklere paralel olarak yeniden düzenlenmesi bu kapsamda, ödenek miktarının %60’a çıkarılması; kadın ve engelli sigortalılar içinse %70 olarak artırılması, bu sandıktan verilecek ödenek süresinin de, işsizlik sigortası ödeneği ile aynı doğrultuda düzenlenmesi öngörülmektedir.
Diğer yandan "Doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği'' için de gereken son üç yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması şartından “son üç yıl” ibaresi çıkarılarak böylece işsizlik sigortası ödeneği, ahilik fonu ödeneği ile uyumlu olarak en az 600 gün prim ödemiş olanlara yarım çalışma ödeneğinin bağlanmasının mümkün hâle getirilmesi öngörülmektedir. Muhalefet milletvekillerince verilen bu kanun teklifinin yasalaşması hâlinde milyonlarca işsiz daha kolay işsizlik ödeneğine kavuşacaktır. Ayrıca başta kadın ve engelliler olmak üzere milyonlarca çalışanın yüzlerini de güldürecektir.

İsa Karakaş
Türkiye

Muhammed Karabağ

1989 yılında Dicle Üniversitesi İşletme ve 1995 yılında da Anadolu Üniversitesi İktisat bölümlerinden mezun oldu. 1999 yılından beri Avcılar'da kendi ofisinde Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olarak çalışan Karabağ, kurucusu ve ortağı olduğu Avcılar'daki Bağımsız Denetim A.Ş.'de Yönetim Kurulu Başkanı olarak çalışmalarını devam ettirmektedir.